แอฟริกา ใครช้าก็อาจตกขบวนได้

Thaksin Shinawatra

เมื่อปลายเดือนกรกฎา ต่อต้นเดือนสิงหา นายกฯยิ่งลักษณ์ ได้ไปเยือน 3 ประเทศในแอฟริกาอย่างเป็นทางการ บางคนก็สงสัยว่าไปทำไม ผมก็เลยอยากจะเล่าให้ฟังว่าวันนี้ ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่น่าสนใจมาก ถ้าใครช้าก็อาจตกขบวนได้

ผมจะขอวิเคราะห์ให้ฟังครับว่าโลกทั้งโลกวันนี้ คือที่ทำมาหากินของบริษัทข้ามชาติทั้งหลาย เขามองเอเชียกำลังเติบโตขึ้นมา มีกำลังแรงงาน กำลังการผลิต มีประชากรมากกว่าครึ่งหนึ่งของประชากรโลก มีเงินสำรองระหว่างประเทศรวมกันมากกว่าครึ่งหนึ่งของเงินสำรองโลก เราอาจจะมีทรัพยากรมาก เช่น น้ำมันแถบเอเชียกลาง และเอเชียตะวันตก(Middle East) แต่วันนี้ เราก็คือผู้ใช้ทรัพยากรจำนวนมาก ทั้งเพื่อการผลิตและการบริโภค ตลอดจนเพื่อการดำรงชีพ

วันนี้ที่น่าสนใจมากคือ ทวีปแอฟริกา ซึ่งมีทรัพยากรมากจริง ความสามารถในการผลิตเองใช้เองยังน้อย เพราะคนของเขาผ่านความขัดแย้งและสงครามมามาก การศึกษายังน้อย การพัฒนายังต่ำมาก ผู้นำสวนใหญ่มาจากทหาร พื้นเพความรู้ด้านเศรษฐกิจ ด้านการต่างประเทศ ยังน้อยมาก บริษัทใหญ่จึงเข้าไปกันมาก

อย่างเช่น บริษัท De Beers เข้าไปนานมากแล้ว มีเหมืองเพชรอยู่ในหลายประเทศ อย่างถ่านหินนี้ก็มีอยู่ทั่วไปหาง่ายมากแทบทุกประเทศ แต่มีปัญหาโครงสร้างพื้นฐานหลายที่ ขุดแล้วไม่รู้จะเอาไปขายอย่างไร เพราะขนไม่ไหว เช่น ทองแดง ยูเรเนียม อลูมิเนียม แพลตินัมไม่ต้องพูดถึง มีเยอะมากแทบทุกประเทศ

ที่สำคัญคือน้ำมันและก๊าซ ขณะนี้พบทั่วไปตั้งแต่เหนือแถบลิเบีย อัลจิเรีย มาทางตะวันออกมาเคนยา อูกันดา ทานซาเนีย ซูดาน ลงมาใต้ก็โมซัมบิค มาดากัสการ์ แอฟริกาใต้ ขึ้นไปตะวันตกจนถึงไนจีเรียและคองโก ปรากฏเยอะมาก เพราะเทคโนโลยีสมัยใหม่ทำให้การค้นหาทำได้ง่ายและถูกลง

แอฟริกาต้องการการลงทุนและการถ่ายทอดความรู้อีกมาก แม้กระทั่งการเกษตรก็ยังเป็นแบบตามมีตามเกิด ทั้งๆที่ดินอุดมสมบูรณ์ น้ำเยอะมากแต่ทำไม่เป็น ขาดการจัดการและขาดโครงสร้างพื้นฐาน

ในช่วงที่ผ่านมาจีนเข้าไปเยอะมาก แต่เขาไม่ค่อยชอบจีนเท่าไหร่ทั้งๆที่ช่วยเขาเยอะ เขาบ่นว่าจีนไม่ชอบใช้แรงงานท้องถิ่น ชอบเอาคนของจีนเข้าไปหมด โอกาสในแอฟริกามีมากแต่ต้องอดทน ค่อยๆดู อย่าใจร้อน

ถ้าไปประเทศที่เจริญหน่อยต้องระวังโดนหลอก รัฐบาลจึงอยากให้ฑูตไทยได้ไปศึกษาให้ชัดเจนว่าเรามีลู่ทางที่ประเทศไหนอย่างไร เราจะสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจกันอย่างไร เราถึงมีการแลกเปลี่ยนการเยือนกันตลอดเวลา เพราะต่อไปเราต้องเป็นประเทศผู้ผลิต ก็ต้องนำเข้าทรัพยากรมากเช่นเดียวกับจีนปัจจุบัน เพราะฉะนั้นเราต้องมีลู่ทาง

ปตท.เอง ก็จ้องไปหาลู่ทางอยู่ มีการไปลงทุนบ้างแล้ว แต่ทุกอย่างต้องมองการเปลี่ยนแปลงและคาดการณ์ให้ได้ เช่น อะไรจะเกิดขึ้นกับราคาก๊าซ LNG ถ้าอเมริกาอนุญาตให้ส่งออก เพราะก๊าซอเมริการาคาถูกมาก อะไรจะเกิดขึ้นกับราคาน้ำมันถ้าอเมริกาเปลี่ยนจากประเทศผู้นำเข้าเป็นประเทศผู้ส่งออก เพราะเทคโนโลยีใหม่ที่ผลิตน้ำมันจาก Oil Shale ที่มีอยู่มากมายใน U.S. และจีนก็มีมากแต่จีนก็มีปัญหาเรื่องนี้ เลยผลิตไม่ได้เหมือน U.S. และผู้ที่อาศัยรายได้จากน้ำมันอย่างเดียวอย่างตะวันออกกลาง (West Asia) จะทำอย่างไร

โลกทั้งโลกมีเรื่องน่าศึกษา มีเกร็ดให้เรียนรู้เยอะ การที่ผมต้องถูกออกมาอยู่อย่างนี้ มีข้อดีก็คือ ได้เรียนเรื่องราวของโลกทุกซอกทุกมุมทุกมิติได้มากเพราะผมอยู่บนเครื่องบินเฉลี่ยเดินทางไปมาทุก 3 วัน ไว้จะพยายามเอามาถ่ายทอดให้ผู้ติดตาม FB ได้อ่านไปเรื่อยๆครับ